Thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh có ảnh hưởng lớn đến cả tâm và sinh lý của người phụ nữ. Do đó, cần hiểu rõ và tập thích nghi với những thay đổi này để cơ thể có thể tránh được những rối loạn trong giai đoạn này.
1. Tiền mãn kinh và mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh là giai đoạn mà cơ thể phụ nữ (45 – 50 tuổi) bắt đầu chuyển đổi tự nhiên để đến thời kỳ kế tiếp – mãn kinh. Đây là cột mốc đánh dấu sự kết thúc độ tuổi sinh sản ở nữ giới. Trong giai đoạn tiền mãn kinh, cơ thể phụ nữ sẽ không xuất hiện chu kỳ kinh nguyệt và cũng không còn khả năng sinh sản.
Mãn kinh là giai đoạn tiếp theo của tiền mãn kinh, nguyên nhân bởi sự suy giảm chức năng buồng trứng và ngưng tiết hormone sinh dục nữ. Đây là sự đánh dấu cho việc chấm dứt hoàn toàn chu kỳ kinh nguyệt mỗi tháng và khả năng sinh sản của người phụ nữ.
2.Thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh
Một số thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh thường gặp như:
2.1 Chu kỳ kinh nguyệt không đều
Những thay đổi nội tiết tố ảnh hưởng đến việc buồng trứng phóng noãn gây nên những rối loạn kinh nguyệt như chậm, chu kỳ ngắn hơn hoặc tắt kinh nguyệt trong một vài tháng. Lượng máu kinh nguyệt ra ít hoặc nhiều hơn, tình trạng này xuất hiện ở cơ thể nữ giới sau 40 tuổi.
2.2 Cơ thể bốc hỏa và nóng bừng
Cơ thể bốc hỏa và nóng bừng là một trong những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Thay đổi này xảy ra khi nồng độ nội tiết tố nữ Estrogen suy giảm, các mạch máu bị giãn nhanh chóng làm nhiệt độ bề mặt da tăng lên, gây cảm giác nóng bừng từ ngực lan dần lên vai, cổ và đầu. Bốc hỏa và nóng bừng có thể đa dạng về thời gian chịu đựng và tần suất xuất hiện tăng dần cả ngày và đêm, thông thường xảy ra từ 30 giây đến 30 phút. Tình trạng nóng bừng này có thể kéo dài từ 2 đến 5 năm.
Cơn bốc hỏa mãn kinh
Tham khảo thêm: >> Nguyên nhân bị thiếu hụt nội tiết tố nữ
2.3 Khô rát âm đạo
Thay đổi hormone sinh dục nữ làm giảm lượng dịch tiết ra tại thành âm đạo và độ đàn hồi của âm đạo. Hiện tượng này gây cảm giác khó chịu ở “vùng kín” đối với nhiều người, một số khác lại kèm theo cảm giác khó chịu khi quan hệ.
2.4 Nhiễm trùng đường tiểu
Nhiễm trùng đường tiểu hay còn gọi là nhiễm trùng đường tiết niệu, là tình trạng viêm nhiễm tại một trong các bộ phận của hệ tiết niệu. Dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiểu là đi tiểu nhiều lần và có cảm giác đau rát mỗi lần tiểu. Một số cách phòng nhiễm trùng đường tiểu ở phụ nữ có thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh như vệ sinh sau khi quan hệ, sử dụng các dung dịch bôi trơn và tập sàn chậu thường xuyên.
Nhiễm trùng đường tiết niệu là một trong những bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất và ảnh hưởng đến 50% phụ nữ trong cuộc đời của họ, với gần một nửa số phụ nữ này bị tái phát sau 6-12 tháng. Thời kỳ mãn kinh khiến phụ nữ dễ bị trường hợp này, vì mức độ estrogen bình thường thấp hơn dẫn đến những thay đổi trong biểu mô niệu sinh dục và sau đó là hệ vi sinh vật niệu sinh dục
2.5 Giảm ham muốn
Tình trạng giảm ham muốn tình dục rất ít gặp trong thời kỳ tiền mãn kinh. Một số nguyên nhân gây nên tình trạng này bao gồm mất ngủ, tâm trạng thay đổi, niêm mạc âm đạo dễ tổn thương,…
2.6 Đau nhức
Hiện tượng đau cơ và khớp được xem là hiện tượng khá phổ biến trong những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Hiện tượng này xảy ra khi nồng độ hormone sinh dục nữ Estrogen giảm sút gây khiến dây chằng và sụn khớp bị ảnh hưởng. Ở một số người có thể cảm thấy đau nhất ở vú.
Tiền mãn kinh, mãn kinh – những điều cần lưu ý cho phụ nữ
2.7 Cân nặng thay đổi
Trong giai đoạn xuất hiện những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, quá trình trao đổi chất của cơ thể diễn ra chậm hơn. Trong giai đoạn này, cơ thể cũng thường xuyên xuất hiện những căng thẳng kết hợp với tình trạng mất ngủ thường xuyên làm tăng hormone cortisol và gây tăng cân. Do đó, cần tập luyện thể dục thường xuyên và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
2.8 Đau ngực
Đau ngực là tình trạng thường xảy ra trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Khi lượng nội tiết tố nữ Estrogen giảm, lượng nội tiết tố nam Testosterone và lượng đường tăng dẫn đến đau ngực và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch do mạch máu tắc nghẽn. Để cải thiện tình trạng này cần bổ sung các loại rau xanh đậm cho khẩu phần ăn hàng ngày kèm theo chế độ vận động phù hợp.
2.9 Loãng xương
Ở thời kỳ mãn kinh lượng nội tiết tố nữ Estrogen bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của xương. Bởi loại nội tiết tố này có khả năng tăng cường tốc độ hấp thụ Canxi, giúp xương chắc khỏe.
2.10 Ngủ không ngon và ra mồ hôi về đêm
Ra mồ hôi về đêm, ớn lạnh và ngủ không ngon giấc có ảnh hưởng rất lớn đến tình trạng sức khỏe chung. Có đến 40% phụ nữ trung niên bị rối loạn giấc ngủ về đêm theo thống kê của Viện Y tế quốc gia Mỹ.
Cách phòng ngừa triệu chứng mất ngủ trong giai đoạn tiền mãn kinh
2.11 Ảnh hưởng đến tinh thần
Trong những thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, xuất hiện tình trạng thay đổi sức khỏe tinh thần. Ở giai đoạn này, phụ nữ thường xuyên gặp phải những cảm xúc tiêu cực như buồn bã hay căng thẳng. Tăng độ nhạy cảm cảm xúc và mất khả năng cân bằng cảm xúc làm tăng nguy cơ trầm cảm cũng xảy ra ở giai đoạn này.
2.12 Nguy cơ mắc các bệnh ung thư sinh dục nữ
Các bệnh lý xuất hiện trong giai đoạn mãn kinh thường là ung thư cổ tử cung, ung thư vú hay buồng trứng. Do đó, phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh cần khám phụ khoa và khám sàng lọc ung thư vú định kỳ để phát hiện và chữa trị sớm nếu có.
2.13 Giảm khả năng sinh sản
Phụ nữ ở độ tuổi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh khó có thể mang thai và thai nhi dễ mắc các dị tật hơn do sự biến đổi của nang noãn về các yếu tố di truyền. Do vậy, phụ nữ trong giai đoạn này được các bác sĩ khuyến khích không nên mang thai và sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn, hiệu quả.
3. Cách phòng ngừa rối loạn tiền mãn kinh và mãn kinh
Một số phương pháp phòng ngừa những rối loạn và thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh:
- Xây dựng chế độ sinh hoạt hợp lý để duy trì sức khỏe cơ thể và tinh thần.
- Ăn nhiều rau củ và các loại thực phẩm làm từ đậu nành và linh lăng.
- Bổ sung các loại axit béo có trong các loại hạt, cá biển,…. để tránh nguy cơ mắc nhiễm trùng đường tiết niệu và chứng khô niêm mạc âm đạo.
- Tập thể dục đều đặn để duy trì và tăng cao sức đề kháng, tăng độ dẻo dai của xương và giúp máu tuần hoàn.
- Khám phụ khoa và tầm soát ung thư vú 6 tháng/ lần để phát hiện và điều trị sớm nếu có.
Hy vọng rằng qua 13 thay đổi của cơ thể trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về những tình trạng mà bản thân và người thân của mình có thể gặp phải. Từ đó, có những biện pháp phòng ngừa và can thiệp phù hợp để duy trì sức khỏe tâm – sinh lý, nâng cao chất lượng cuộc sống.
