Mãn kinh là thời kỳ không hề dễ dàng đối với phụ nữ khi cơ thể phải chịu những vấn đề về sức khỏe, nhan sắc và tâm sinh lý. Việc sử dụng các loại thuốc nội tiết tố nữ để hạn chế và làm giảm những triệu chứng của mãn kinh được nhiều phụ nữ ưa chuộng. Vậy việc sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh có tốt hay không?
1. Liệu pháp thay đổi hormone
Liệu pháp thay thế hormone được hiểu là sử dụng những loại thuốc nội tiết tố để thay thế tiếp tục sản sinh hormone estrogen mà cơ thể đã ngừng tạo ra trong thời kỳ mãn kinh. Đây là liệu pháp được sử dụng phổ biến để điều trị những triệu chứng thường gặp của mãn kinh như bốc hỏa hay khó chịu ở âm đạo. Ngoài ra, liệu pháp thay đổi hormone đã được chứng minh là có thể ngăn ngừa tình trạng mất xương và giảm nguy cơ gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh.
Tham khảo thêm: >> Hiểu rõ tác dụng phụ của thuốc nội tiết để phòng tránh nhiều bệnh nguy hiểm?
2. Một số loại liệu pháp thay đổi hormone phổ biến
Có 2 dạng liệu pháp estrogen cơ bản, bao gồm:
- Liệu pháp hormone toàn thân: sử dụng các loại thuốc nội tiết tố estrogen đường toàn thân dạng uống, gel, xịt hay dán vào da,… trữ lượng lớn hoạt chất estrogen nhiều hơn so với lượng được hấp thụ vào cơ thể, đây là loại liệu pháp có thể điều trị hầu như tất cả các triệu chứng của giai đoạn mãn kinh.
- Liệu pháp đặt âm đạo với liều lượng thấp: những sản phẩm thuốc nội tiết tố đặt âm dạo phổ biến ở dạng kem, viên nén hay dạng vòng,… có tác dụng chính là giúp giảm lượng hormone estrogen được hấp thụ vào cơ thể. Liệu pháp này chỉ phù hợp sử dụng cho những triệu chứng mãn kinh liên quan đến âm dạo, tiết niệu.
Thông thường, đối với những người còn tử cung, bác sĩ có thể sẽ kê toa estrogen cùng với progesteron hoặc progesteron ( một loại tương tự progesterone). Vì nếu chỉ sử dụng duy nhất estrogen thì sẽ là mất sự cân bằng vì progesterone có thể sẽ kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung, gây nguy cơ mắc bệnh ung thư nội mạc tử cung.
Riêng đối với những người đã cắt bỏ tử cung thì khi sử dụng thuốc nội tiết có thể bỏ qua progestin.
Tham khảo thêm bài viết: >> Giải đáp cách điều trị rối loạn nội tiết tố có an toàn
3. Những rủi ro có thể gặp phải khi sử dụng liệu pháp hormone
Tuy nhiên, liệu pháp thay đổi hormone có thể để lại một số rủi ro về sức khỏe mà bạn cần lưu ý:
- Khi sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ đông máu, đau tim, đột quỵ và ung thư vú.
- Riêng đối với những phụ nữ có độ tuổi từ 65 trở lên có thể mắc chứng sa sút trí tuệ.
- Trường hợp phụ nữ vẫn còn tử cung, việc sử dụng các thuốc có chỉ số estrogen gây nguy cơ bị niêm mạc tử cung hay ung thư nội mạc tử cung. Bạn có thể tăng cường bổ sung progestin để ngăn ngừa bệnh ung thư nội mạc tử cung.
Theo một số nghiên cứu đã chỉ ra được rằng những rủi ro trên cơ thể phụ thuốc một số yếu tố như:
- Tuổi tác: những phụ nữ sử dụng thuốc chậm hơn 10 năm từ khi bắt đầu mãn kinh và phụ nữ trên 60 tuổi mới bắt đầu liệu pháp hormone có nguy cơ mắc các rủi ro cao hơn.
- Loại liệu pháp hormone sử dụng: các rủi ro của liệu pháp hormone sẽ khác nhau tùy vào việc bạn sử dụng đơn độc estrogen hay kết hợp với progestin và còn phụ thuộc vào liều lượng cũng như loại estrogen.
- Tiền sử bệnh lý: bệnh di truyền của gia đình, tiền sử bệnh lý, nguy cơ ung thư, bệnh tim, đông máu, đột quỵ, gan, dị ứng, chảy máu âm đạo, rối loạn chảy máu và loãng xương là những yếu tố cơ bản để xác định liệu pháp thay thế hormone có phù hợp với người bệnh hay không?
4. Khi nào nên sử dụng liệu pháp hormone bằng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh
Với những rủi ro trên thị câu hỏi được đặt ra là “Có nên sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh hay không? Câu trả lời là có thể, nếu bạn có những biểu hiện như sau:
- Cơn bốc hỏa ở mức trung bình đến nghiêm trọng: sử dụng thuốc nội tiết tố estrogen toàn thân vẫn là phương pháp tối ưu cho những cơn bốc hỏa và đồ hôi trộm ban đêm trong giai đoạn mãn kinh.
- Những triệu chứng khác của thời kỳ mãn kinh liên quan đến âm đạo như khô, ngứa, rát và đau khi quan hệ.
- Phù hợp với những người muốn phòng ngừa tình trạng loãng xương hay gãy xương, vì estrogen toàn thân có thể giúp bạn chống lại loãng xương hiệu quả. Tuy nhiên, để điều trị loãng xương thì thuốc bisphosphonates vẫn được ưu tiên hơn.
- Mãn kinh sớm hay thiếu hụt estrogen: đối với phụ nữ đã thực hiện cắt bỏ buồng trứng trước 45 tuổi, người mãn kinh sớm trước 45 tuổi, người suy giảm chức năng buồng trứng trước 40 tuổi hay còn gọi là suy buồng trứng nguyên phát. Những đối tượng nhắc trên có lượng estrogen ít hơn bình thường, nên khi sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh có thể giúp làm giảm nguy có mắc các bệnh về xương, tim mạch, đột quỵ, sa sút trí tuệ hay tâm trạng thay đổi.
Lưu ý khi bổ sung nội tiết tố nữ
5. Những dạng bào chế của thuốc nội tiết tố nữ
Thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh có đa dạng các dạng bào chế như viên uống, gel, kem bôi âm đạo, miếng dán da, thuốc đặt hay vòng giải phóng hoạt chất chậm đặt ở âm đạo. Trường hợp phụ nữ mãn kinh có dấu hiệu liên quan đến âm đạo thì estrogen trong kem bôi âm đạo liều thấp, đặt vòng giải phóng chậm hay viên nén sẽ là lựa chọn tối ưu hơn những dạng còn lại.
Sự dụng với liều lượng phù hợp, tối ưu nhất là liều lượng thấp nhất mang lại kết quả nhanh trong thời gian ngắn. Đối với phụ nữ dưới 45 tuổi thì yêu cần cần lượng estrogen đầy đủ để bảo vệ sức khỏe tránh những tác động kéo dài của việc thiếu hụt estrogen. Còn với phụ nữ người có triệu chứng mãn kinh kéo dài và chất lượng kém, bác sĩ có thể yêu cầu điều trị lâu dài.
Khi sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh nên thường xuyên tái khám để giảm nguy cơ tác dụng phụ xuống mức thấp nhất. Đồng thời, nên định kỳ chụp X quang tuyến vú và vùng chậu để theo dõi thêm.
6. Có thể làm gì nếu không sử dụng thuốc nội tiết
Nếu không thể sử dụng thuốc nội tiết tố thì bạn cũng có thể kiểm soát các triệu chứng của mãn kinh như bốc hỏa,.., bằng việc xây dựng lối sống lành mạnh, tránh sử dụng những loại uống có cồn hay caffeine, giữ nhịp thở thư giãn. Bệnh cạnh đó, bạn cũng có thể lựa chọn những loại thuốc kê đơn không chứa hormone để giúp giảm cơn bốc hỏa.
Những trường hợp âm đạo khô hay đau khi quan hệ thì có thể sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc chất bôi trơn âm đạo, sẽ giúp giảm được cơn đau rát và khó chịu.
Trên đây là bài viết đã giúp chị em giải đáp được thắc mắc “Có nên sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ mãn kinh không?. Hi vọng với những thông tin bổ ích trên, chúng tôi có thể giúp ích cho chị em phụ nữ tìm ra những cách để cải thiện những khó khăn trong thời kỳ mãn kinh của minh.
